Green Wings 2025: Ripyllëzimi i Kosovës përmes Inovacionit

Kjo vjeshtë shënoi një kapitull të ri për Green Wings,

Lëvizja e parë e ripyllëzimit të mundësuar nga teknologjia e dronëve në Kosovë .

Green Wings filloi në vitin 2024 nga një e vërtetë e thjeshtë dhe urgjente: pyjet e Kosovës po zhdukeshin shumë shpejt dhe ishte koha për të vepruar.

Ideja lindi nga #MoseMerrMalin lëvizje, e krijuar në vitin 2022 nga Sustainability Leadership Kosova së bashku me vullnetarë që refuzuan të heshtin për humbjen e shpejtë të pyjeve tona.

*Foto nga Turneu Mos e Merr Malin nëpër Kosovë Ajo që fillimisht filloi si rritje e ndërgjegjësimit dhe shtrirje e aktiviteteve me komunitetin, shpejt u shëndërrua në një model praktik të ripyllëzimit të formësuar nga njerëzit, shkenca dhe ndërgjegjësimi i përbashkët i komunitetit.

Në vitin 2024, qëllimi ynë fillestar ishte të prodhonim 10,000 toptha me fara dhe t'i mbillnim ato në zonat e identifikuara nga analiza GIS si shumë të degraduara. Këto përfshinin Butovcin, Kodra e Trimave dhe Arbëria. Përgjigja e komunitetit shkoi përtej asaj që prisnim. Në vend të 10,000 topthave me fara, vullnetarët krijuan 14,250 toptha! Duke na lejuar të mbjellim 6 hektarë tokë përreth Prishtinës. Ky sukses rriti ambiciet tona për vitin 2025.

Nëse komuniteti mund të tejkalonte pritshmëritë një herë, pse të mos synonim më lart?

Këtë vit, dyfishuam ambicien tonë. Ne nisëm të krijojmë 25,000 toptha me fara dhe të restauronim 10 hektarë tokë pranë Komunës së Prishtines, duke u përqendruar në kodrat e Mramorit. Duke u bazuar në kërkimet tona dhe analizën në terren të kryer që nga viti 2021, nga vlerësimet e bazuara në GIS, ne hartëzuam terrenin për të identifikuar zonat që kanë më shumë nevojë për ripyllëzim, duke u siguruar që çdo veprim të ishte i menduar mirë, i synuar dhe i bazuar në shkencë.

---

Punëtoritë për prodhimin e topthave me fara

Nga 15 shtatori deri më 24 tetor 2025, Green Wings hapi dyert për publikun përsëri. Gjatë këtyre pesë javëve, më shumë se 350 vullnetarë iu bashkuan punëtorive dhe punuan së bashku për të krijuar 25,667 toptha me fara .

Por vetëm numrat nuk mund të përshkruajnë atë që ndodhi brenda atyre punëtorive.

Çdo ditë sillte fytyra të reja. Studentë, profesorë, grupe shkollore, aktivistë, entuziastë mjedisorë, gazetarë, profesionistë, institucione, përfaqësues nga Policia e Kosovës dhe Forca e Sigurisë së Kosovës, dhe qytetarë që thjesht donin të bënin diçka të mirë për natyrën.

Çdo topth me fara që është prodhuar bart diçka më të madhe se pesha saj e vogel. Ajo bart qëllimin, kujdesin dhe besimin se veprimet e vogla mund të ndërtojnë pyje të vërteta.

Prapa skenave, një ekip i përkushtuar siguroi mbarëvajtjen e çdo punëtorie dhe sesioni mbjelljeje.

---

Malësorja ngrihet në fluturim!

Këtë vit, Green Wings arriti një moment historik të shumëpritur. Droni ynë i ripyllëzimit mbërriti.

Ne e quajtëm Malësorja .

Me mbështetjen e gjatë të Raiffeisen Bank Kosova , Malësorja u bë zemra e fazës së mbjelljes. Ajo tani i mbart dhe i shpërndan topthat me fara nëpër 10 hektarë terren të degraduar përreth Prishtinës, duke arritur në zona që janë të vështira ose të pamundura për t'u arritur nga dora e njeriut.

Komuna e Prishtines dhe Kryetari i Komunës Përparim Rama e mbështetën këtë vizion që nga fillimi, duke siguruar që Green Wings të mund të operonte, të rritej dhe të sillte inovacion në peizazhet natyrore të qytetit.

---

Çfarë do të ndodhë me Green Wings në vitin 2026?

Ndërsa Green Wings hyn në vitin 2026, fokusi mbetet në shkallëzimin e ripyllëzimit, duke qëndruar i bazuar në shkencë dhe veprimin e komunitetit.

Duke u bazuar në progresin e viteve 2024 dhe 2025, Green Wings planifikon të zgjerojë përpjekjet e ripyllëzimit brenda Komunës së Prishtinës, duke synuar të restaurojë deri në 20 hektarë shtesë tokë të degraduar. Këto zona do të vazhdojnë të zgjidhen përmes analizave të bazuara në GIS dhe hartëzimit me dron, duke u mbështetur në hulumtimet mbi shpyllëzimin që SLK ka kryer që nga viti 2021.

Përfshirja e komunitetit do të mbetet në thelb të iniciativës. Në vitin 2026, Green Wings synon të angazhojë 300 deri në 400 vullnetarë dhe të prodhojë deri në 50,000 toptha farash , duke përdorur fara vendase për të mbështetur rimëkëmbjen afatgjatë të ekosistemit. Aktivitetet e mbjelljes dhe monitorimit do të mbështeten nga fluturime sezonale me dronë , duke i lejuar ekipit të ndjekë progresin dhe të përshtatë strategjitë e restaurimit me kalimin e kohës.

Green Wings vazhdon të rritet me qëllim, duke kombinuar të dhënat, teknologjinë dhe veprimin kolektiv për të restauruar tokën dhe për të forcuar kujdesin ndaj komunitetit. Puna përpara është ambicioze, por drejtimi është i qartë dhe ne sapo kemi filluar.

---

Mirënjohje

Green Wings 2025 u bë i mundur falë një komuniteti partnerësh që besuan në mision dhe mbështetën rritjen e tij në çdo fazë. Shprehim mirënjohjen tonë të sinqertë për:

• Komunën e Prishtinës dhe kryetarin Përparim Rama

• Raiffeisen Bank Kosova

• FRONT Group

• Meridian Express

• CorrelAid Netherlands

Besimi, bashkëpunimi dhe përkushtimi i tyre ndihmuan në transformimin e kësaj iniciative nga një vizion në një ndikim të prekshëm.